Poulet aux Prunes (2011)

Μαέστρος χάνει το αγαπημένο του βιολί, και μαζί τη θέληση για τη ζωή. Στην προσπάθειά του να πεθάνει από πείσμα, θυμάται τα περασμένα.Τα περασμένα είναι η ζωή ενός ανθρώπου γεμάτου ασυμβίβαστα όνειρα και συμβιβασμένες πραγματικότητες, η ιστορία ενός έρωτα που αψήφισε τις συμβάσεις αλλά δεν μπόρεσε να τις ξεπεράσει, και η απογοήτευση ενός καλλιτέχνη που αδιαφόρησε για τις μικρές μαγικές στιγμές της καθημερινότητας, κυνήγησε τις νότες του στα σύννεφα, αλλά προσγειώθηκε απότομα όταν η ζωή του τον προσπέρασε. Κι όλα αυτά, βέβαια, θα σου ακούγονται πολύ γλυκερά και μελιστάλαχτα, όχι για κανένα άλλο λόγο, αλλά γιατί αυτό ακριβώς είναι η δεύτερη μεγάλη μήκους δουλειά της Marjane Satrapi και πρώτη της σε live action σκηνοθεσία, πάλι με τον Vincent Paronnaud στο πλευρό της, πάλι βασισμένο σε ζωγραφιστή νουβέλα τους, πάλι εμπνευσμένο από βιώματά της και πάλι ψάχνοντας αυτό το γλυκόπικρο χιουμοριστικό μιξάρισμα που επιχειρεί κι ο εγκέφαλός σου όταν κάνει ασκήσεις ισορροπίας, εφευρίσκοντας για ζαχαρωμένη επικάλυψη τις ανεβαστικότερες των στιγμών που ήρθαν σαν συνέπειες των σκοτεινότερων, πιο τσουχτερών από τη λίστα των αναμνήσεών σου. Έξω απ’ τη ζώνη ασφαλείας που της παρέχουν τα πενάκια κι οι λευκές σελίδες ως αγωγοί των εμπνεύσεών της, η Satrapi κοπιάζει φανερά να βρει σκηνοθετική φωνή που να εκφράζει τις ευαισθησίες της με την ακρίβεια που έχει στο μυαλό της, και δεν είναι ολότελα αναπάντεχο, ούτε και παράταιρο που το αφηγηματικό της στυλ προσεγγίζει επικίνδυνα εκείνο του Jean-Pierre Jeunet, χωρίς το ντελίριο στα χρώματα και τα αρώματα του μοντάζ και της φρενήρους ηχητικής επένδυσης. Κάνει, όμως, φιλότιμες προσπάθειες να βάλει προσωπική σφραγίδα στα ελλειπτικά αποκόμματα απ’ το παρελθόν του ανθρώπου που προσπαθεί να σου ζωγραφίσει σαν ολοκληρωμένο χαρακτήρα στην οθόνη. Χοροπηδάει στο χωροχρόνο της ζωής του ψάχνοντας έναν σαφώς πιο ζοφερό τόνο στη φωτογραφία και τη σκηνογραφία της, για να τον μαλακώσει με σκηνοθετικά και σεναριακά τσαλιμάκια που προσπαθούν να αναδείξουν την ανακούφιση που πρέπει να νιώθεις με την αποδοχή του γεγονότος ότι σε όλες τις μεγάλες διχάλες της ζωής, η πιθανότητα να διαλέξεις το σωστό δρόμο είναι μονίμως 50-50. Κι ύστερα, φροντίζει να σου ξεκαθαρίσει ότι η μόνη σίγουρα λάθος επιλογή που μπορείς να κάνεις, είναι να σταματήσεις να κάνεις επιλογές, να αρνηθείς να δοκιμάζεις και να αποσυρθείς απ’ το μεγάλο τζόγο που είναι η ζωή σου, προτιμώντας να τραβήξεις την κουβέρτα ως το κούτελο, και να βογκάς μέχρι να έρθει ο χάρος να σε πάρει. Όμως παρ’ όλο το βαρύ του θέματος, η Satrapi προτιμά να απλώσει μια ατμόσφαιρα αδιάκοπης αλαφρότητας κι ευφορίας που σε κουράζει με την υπερπροσπάθειά της να σε ξεκουράσει, ειδικά αν προτιμάς τα ζόρια σου να 'ρχονται και με λίγο ζουμάκι.

Και κάπου εκεί μετά την πρώτη απ’ τη μιάμιση ώρα της διάρκειά της, όταν η Satrapi αρχίζει να ξεμένει από εμπνεύσεις κι η ιστορία της να σκαλώνει στην επανάληψη της συγκαταβατικότητάς της, θ’ αρχίσεις κι εσύ να νιώθεις τη ζαλούρα απ’ αυτό το αδιάκοπο πατ-πατ στο κεφάλι, κι όσο αξιαγάπητο κι αν σου τον έχει κάνει τον παλαβιάρη χαρακτήρα του ο Mathieu Almaric με το κουταβίσιο βλέμμα του, θα ανυπομονείς να εμφανιστεί ο μπόγιας με το μεγάλο δρεπάνι, να τελειώνεις πια μ’ αυτήν την ιστορία, να βγεις απ’ την αίθουσα να πάρεις μια ανάσα ξεμπουχτίσεις απ’ όλο αυτό το καλοπροαίρετο κι ασήκωτο feelgood σουρώπιασμα. Γιατί καλός ο μπακλαβάς, αλλά στο μισό ταψί μπουκώνεις αδερφάκι μου.