L' Exercice de l' État (2011)

Πολύνεκρο δυστύχημα λεωφορείου, γίνεται το σημείο εκκίνησης του αγώνα δρόμου του Υπουργού Μεταφορών να σώσει την εικόνα του, την πολιτική του σταδιοδρομία και τις δημόσιες μεταφορές απ’ την ιδιωτικοποίηση. Ανοίγοντας την ταινία του με αναπαράσταση της φωτογραφίας του Helmut Newton για τον μύθο της αθωότητας, ο Pierre Schöller ψάχνει το σημείο που η πολιτική καταπίνει σαν κροκόδειλος την παρθένα που κρύβεις μέσα σου, παρακολουθώντας την καθημερινότητα ενός νεόκοπου Υπουργού, απ’ την αποφασιστικότητα στην υποτακτικότητα, κι απ’ τον ιδεαλισμό στον συμβιβασμό των πεποιθήσεων για χάρη της επιβίωσης κι ανέλιξης σ’ έναν κόσμο γεμάτο μυστικές ατζέντες, ρομποτικές χειραψίες, μανιερίστικες ατάκες, ψευδείς αβρότητες και ευκαιριακές υποσχέσεις. Ενδιαφερόμενος περισσότερο να εντοπίσει τον τρόπο που ασκείται η εξουσία (όπως λέει κι ο τίτλος της ταινίας στην κυριολεκτική του μετάφραση), παρά το ποια εξουσία είναι αυτή και τι πολιτικές αφετηρίες και προεκτάσεις φέρνει μαζί της, ο Schöller χρησιμοποιεί τον κεντρικό του χαρακτήρα για να αναδείξει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, τα αληθινά τους κριτήρια, την επαφή που έχουν με τα θέματα που αγγίζουν και το βαθμό στον οποίο οι περιστάσεις καθορίζονται από τον αντίκτυπο που μπορεί να έχουν στους πολιτικούς που τις χειρίζονται.

Η ιδιωτικοποίηση, ή μη, των δημόσιων μεταφορών, έχει τόση σημασία για τον σεναριογράφο και σκηνοθέτη, όσο και για τον ήρωά του, που διατίθεται να αλλάξει στάση ανά πάσα στιγμή, με πρωταρχικό και μόνο οδηγό το πολιτικό κόστος που θα φέρει η καινούρια του, τη στιγμή που θα την πάρει. Ισορροπώντας ανάμεσα στην έξαψη του ανθρώπου που έχει εθιστεί σ’ αυτό το αιμοβόρικο παιχνίδι απότομων ελιγμών και επιβίωσης, και ενός άντρα που σιχαίνεται κρυφά τον εαυτό του όπως έχει γίνει, ο Olivier Gourmet κουβαλάει στις πλάτες του την ταινία, δίνοντας ορμή και ένταση στο νηφάλια ρεαλιστικό σενάριο του Schöller. Μιλά ακατάπαυστα για να επιβάλει τη βαρύτητά του στους γύρω του, κουβαλώντας την αέρα του υπνωτιστικού καταφερτζή όταν πρέπει να διασκεδάσει τα πλήθη, αλλά ένα βαρύ βλέμμα είναι αρκετό για να εκφράσει την απόγνωση των ιδιωτικών του στιγμών, όταν τον πνίγει η επίγνωση ότι αυτή δεν είναι η δουλειά που είχε ξεκινήσει να κάνει όταν έμπαινε στην πολιτική για να διαχειριστεί το κοινωνικό χάος. Προδομένος απ’ τις φιλοδοξίες του, μα αποφασισμένος να αποδείξει την αξία του, μέχρι το τέλος της ταινίας ο χαρακτήρας του έχει μετατοπιστεί απ’ αυτόν της αθώας παρθένας σ’ αυτόν του κροκόδειλου που καταπίνει αμάσητες ψυχές, όταν μεθοδικά μετατρέπει τον παρ’ ολίγον φυσικό του θάνατο σε ευκαιρία πολιτικής του αναγέννησης. Κι η αδηφάγος φύση της πολιτικής, του δίνει την τελευταία της επιβράβευση, όταν του υπενθυμίζει πώς όλα αυτά λίγη σημασία έχουν, μιας κι όλοι τους, ως υπουργοί, δεν είναι παρά τουρίστες, που επισκέπτονται κοινωνικές ομάδες της μιας τάξης, ή της άλλης, κάθονται κοντά τους και τους παρηγορούν με υποσχέσεις, μέχρι τον επόμενο ανασχηματισμό, που κάποιος άλλος παίρνει τη θέση τους, κι αυτοί αλλάζουν πόστο.