Στην πτήση 93 της United Airlines, τρεις αεροπειρατές καταλαμβάνουν τα χειριστήρια, ως μέρος του σχεδίου της Al Qaeda για μια άνευ προηγουμένου τρομοκρατική ενέργεια κατά της Αμερικής και των συμβόλων παντοκυριαρχίας της. Το συγκεκριμένο αεροπλάνο, θα ήταν το τέταρτο χτύπημα της «οργής του Αλλάχ,» μετά τα δύο που ισοπέδωσαν τους Δίδυμος Πύργους, και εκείνο που γκρέμισε μια πτέρυγα του αμερικανικού Πενταγώνου. Οι επιβάτες του, σε μια αθάνατη επίδειξη αυτοθυσίας, επιτίθενται στους αεροπειρατές, τους αφοπλίζουν, και αλλάζουν την πορεία του αεροπλάνου. Δυστυχώς, προς τα κάτω. Το χτύπημα αποσοβείται, και το αεροπλάνο πέφτει σε ένα άδειο χωράφι. Είναι ενθαρρυντικό να βλέπεις ότι μια Χολιγουντιανή εταιρεία όπως η Universal, έχει τα παπάκια να χρηματοδοτήσει ένα τόσο σοκαριστικό, συναισθηματικό, απαιτητικό και τολμηρό φιλμ, όπως το φιλμ του Greengrass. Ο πενηντάχρονος Βρετανός, έχει αφήσει τα διαπιστευτήριά του για την ικανότητά του να διαχειρίζεται τσουχτερές σελίδες της ιστορίας της ανθρωπότητας, με το Bloody Sunday (2002), τη σοκαριστική αναπαράσταση του μακελειού που προέκυψε όταν μια ιρλανδική πορεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συνάντησε τις βρετανικές δυνάμεις καταστολής, το Γενάρη του 1972.

Στο United 93, ο Greengrass και οι συνεργάτες του, με φορητές κάμερες, ερασιτέχνες και άγνωστους ηθοποιούς, και ενδελεχή και διεξοδική έρευνα προετοιμασίας, δημιουργούν το ρεαλιστικό υπόβαθρο μέσα στο οποίο αναπαράγουν ένα βαθύ σημάδι του μαζικού υποσυνείδητου πολύ πρόσφατο για να έχει διαγραφεί ακόμη. Και μετά, το ανοίγουν διάπλατα σχεδόν με σαδιστική αποφασιστικότητα, για να μας δείξουν τι κρύβει μέσα του ο καθένας μας.

Αυτό που βλέπουμε, είναι μια ειλικρινής κραυγή πόνου και ανθρωπιάς, η βαθιά μας επιθυμία να κλάψουμε για τους ανθρώπους που χάθηκαν και να συμπάσχουμε με τους ανθρώπους που τους έχασαν. Η κοινή οδύνη που δεν προλάβαμε να βιώσουμε και τα δάκρια που δεν προλάβαμε να μοιραστούμε, γιατί ξεράθηκαν απ’ την αποστροφή για τον τρόπο που διαχειρίστηκαν το τραύμα άνθρωποι με θέσεις και εξουσίες μακριά απ’ τις δικές μας.

Υπάρχουν κάποιες ταινίες που σου θυμίζουν πόσο βαθιά επίδραση μπορεί να έχει πάνω σου μια κινηματογραφική εμπειρία. Πώς το χέρι που κρατάει την κάμερα, μπορεί να χωθεί βαθιά στα σωθικά σου, να τα ανακατέψει, να ξεριζώσει από μέσα τους κάτι που δεν ήξερες καν ότι υπήρχε, και να σου το πετάξει στα μούτρα. Δε συμβαίνει συχνά, αλλά μου συνέβη στο United 93.

Αγάπη μου ο μάγος των μυρμηγκιών συρρίκνωσε τα παιδιά!
Αν οι Μυρμηγκοϊστορίες είχαν καθόλου από αυτό που εμείς λέμε καυστικότητα (οξύτητα κτλ.) και οι αμερικο-θρεμμένοι λένε, πιο σύντομα και στο προκείμενο, edge τότε θα ακολούθαγε καμιά απάντηση τύπου "Αγάπη μου! Πέτα του και τη γιαγιά!". Αντί γι' αυτό, χρειάζεται να διπλο-τσεκάρεις για να σιγουρευτείς ότι η παραγωγή δεν είναι της Disney (αλλά της Warner). Και σε δεύτερη σκέψη, δε χρειάζονταν να διπλο-τσεκάρεις γιατί αυτούς τους αργούς ρυθμούς και τις έντονες.. κατηχητικές διαθέσεις τις προορίζει πια, λίγο πολύ, για πονήματα που πάνε κατευθείαν στο ντιβιντί η ποντικοεταιρία.

Η ιστορία, για την ιστορία, ακολουθεί ένα bully των μερμηγκιών που φέρνει περισσότερο σε δικό μας μπούλη. Και ανακαλύπτει ότι είχε λάθος κατεύθυνση στη ζωή του και έπρεπε να ζει σα μυρμήγκι. Όταν ο David Copperfield της μυρμηγκοφωλιάς που τρομοκρατεί με νεροπίστολα και φακούς, τον φέρνει στη θέση τους (και στη κοιλιά ενός βατράχου).

Η εκτέλεση πάντως είναι άψογη και η αδυναμία δεν είναι στη βαρεμάρα από το τρισδιάστατο animation, όπως βιάζονται πολλοί παραδοσιακοί να επιχαίρουν. Το 3D έφερε πραγματικό φως στα παραμύθια μας και αυτό του αντμπούλη απλά δεν έχει αρκετό.

Όταν ξεκινάς να κάνεις slasher στην πιο βασική του μορφή, με έναν μανιακό και ένα μάτσο εφήβους να τρέχουν προς το μαχαίρι του, δεν έχεις και πολλές επιλογές για το πώς θα το κάνεις. Θα ξαμολήσεις τα θύματα σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον με πολλά μυστικά, άγνωστο γι’ αυτούς, σπίτι για το φονιά σου, και θα στείλεις τον φονιά στο κατόπι τους, να τους τρώει έναν-έναν.
Έτσι και στο See no Evil, οκτώ νεαροί εγκληματίες μεταφέρονται από τα κελιά τους σε ένα εγκαταλελειμμένο πρώην ξενοδοχείο, ως μέλη προγράμματος κοινωνικής εργασίας, και καταλήγουν να γίνονται παιχνίδια ενός σαδιστή φονιά που βγάζει μάτια. Στην κυριολεξία.

Το ερώτημα όμως που πρέπει να απαντήσεις σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι το γιατί θέλεις να κάνεις ένα αγνό, απογυμνωμένο slasher. Όταν η απάντηση είναι «επειδή θέλω να τρομάξω/αηδιάσω/διασκεδάσω κόσμο,» όλα είναι καλά. Όταν όμως είναι «γιατί θέλω να κάνω κόσμο να σκυλοβαρεθεί, με μηδενική ατμόσφαιρα, φόνους χωρίς εφευρετικότητα, πλοκή παύλα λίστα θυμάτων που δεν έχει κανέναν μπούσουλα, ούτε καν την απλοϊκή αλλά τόσο χαριτωμένη κοινωνική αξιολόγηση της σειράς των θυμάτων που εγκαθύδρισαν τα teen thrillers των '80s και '90s, και δολοφόνο λιγότερο τρομακτικό κι από τον ξυρισμένο γορίλα που θα μπορούσε να είναι ξάδερφός του,» τότε έχεις πρόβλημα. Γιατί άμα διαλύσεις κι αυτά τα βασικά στοιχεία, η ταινία σου μάλλον δεν θα βγει και ιδιαίτερα αξιόλογη. Οπότε, γιατί να την κάνεις; Ε;

Ίσως απλά και μόνο για να έχεις κάτι να παίζει πριν και μετά τη σκηνή ανθολογίας με την ξανθιά που καταπίνει το κινητό της, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στο throat fucking. Που είναι κι αυτός, ένας λόγος αποδεκτός, υποθέτω.

Μετά από μία εβδομάδα γεμάτη μάχες και διαμάχες για το ποιος το έχει μεγαλύτερο καλύτερο το Φεστιβάλ, ανοίγει επιτέλους πρώτη η 63. Mostra Internazionale d’Arte Cinematografica. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας φιλοξενεί -με βάση την περσινή πετυχημένη συνταγή- μεγάλους αστέρες του Hollywood, μεγάλες ταινίες του Hollywood και μεγάλη μερίδα των δημοσιογράφων του Hollywood. Α, ναι, υπάρχουν και άλλες 30 περίπου χώρες που συμμετέχουν, αλλά αυτές δεν φέρνουν και πολλά χρήματα στο ταμείο.

Ο Marco Mueller, στη δεύτερη χρονιά του ως διευθυντής του Φεστιβάλ, έγραψε στα παλιά ρωμαϊκά του σανδάλια όλες τις αντιαμερικανικές φωνές και αποφάσισε να συνεχίσει με τη λογική του 62ου Φεστιβάλ. Ίσως βέβαια λιγότερο φανερά από ότι πέρυσι, αφού φέτος μεγάλη μερίδα κέρδισε και ο ασιατικός κινηματογράφος. Παρά το ασιατικό cinema βέβαια την Mostra "ανοίγει" φέτος η Black Dahlia (2006) του De Palma, με σύσσωμο το cast να περνάει για απογευματινή βόλτα από το Lido, ενώ εκτός αυτών ο Mueller έταξε φέτος και τις επισκέψεις των Sandra Bullock, Daniel Craig, Zhang Ziyi, Kenneth Branagh, Sting, Meryl Streep, Ethan Hawke, Juliette Binoche, Val Kilmer, Lindsey Lohan, Jackie Chan και πολλών ακόμα για να τραβήξει την προσοχή από το νεοσύστατο Roma Film Fest (13-21/10), το οποίο απείλησε την πρωτοκαθεδρία της Βενετίας. Σε αυτές τις "απειλές" ο βλέπω-παντού-εχθρούς-Mueller φρόντισε να απαντήσει ανάβοντας μόνος του τη φωτιά και ρίχνοντας λάδι, όταν δήλωσε σε πηγαδάκι πως "η Ρώμη θα πάρει τα σκαρταρισμένα των Καννών και της Βενετίας", σπεύδοντας αμέσως να διαψεύσει μόνο τη χρησιμοποίηση της λέξη "σκαρταρισμένα", αφήνοντας να εννοηθεί πως έτσι και αλλιώς αυτά θα έπαιρνε.

O Mueller πέρα από την Ρώμη απειλεί βέβαια και την ίδια την Βενετία με το να μην ξέρει να κλείνει το στόμα του. Από το 2004, πριν γίνει διευθυντής δηλαδή, γκρίνιαζε για την ανάγκη δημιουργίας νέου κτιρίου ικανού να στεγάζει το Φεστιβάλ, καθώς το το υπάρχον Palazzo del Cinema του 1937, προϊόν της φασιστικής Ιταλίας, δε δύναται να εξυπηρετήσει πια τις ανάγκες του διεθνούς κινηματογραφικού jet set. Έτσι, αφού έγινε μέλος της επιτροπής στο διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την επιλογή του νικητή, ανέλαβε και τη θέση του διευθυντή της Mostra και πλέον ζητά πάνω από 100 εκ. ευρώ (κυρίως από το ιταλικό κράτος) για να καταφέρει να κτίσει το νικητήριο project και να αναβαθμίσει τις υπάρχουσες κατασκευές, αλλιώς.... θα παραιτηθεί. Και όλα αυτά όταν φέτος το κόστος του Φεστιβάλ θα αγγίξει 10 εκ. ευρώ και σύμφωνα με εκτιμήσεις θα δυσκολευτεί να καλύψει ακόμα και τα μισά. Και όλα αυτά όταν η Ρώμη το δικό της Φεστιβάλ θα το κάνει με δικά της χρήματα.

Και αφού ήδη γνωρίζετε το πρόγραμμα του διαγωνιστικού τμήματος, ποιες νέες ταινίες θα προβληθούν και πως η πρόεδρος της κριτικής επιτροπής για φέτος είναι η Deneuve, κλείνω εδώ την πρώτη επαφή με τα backstage του 63 Φεστιβάλ της Βενετίας. Για περισσότερα κινηματογραφικά νέα από το Lido, από αύριο.

Τα 58α Βραβεία Emmy, η κορυφαία τιμή της αμερικανικής τηλεόρασης, απονεμήθηκαν χθες, κι αφού το Lost δεν είχε ούτε μια υποψηφιότητα μιας και οι υπεύθυνοι θυμήθηκαν το ξεχαρβαλιασμένο 24, η μόνη άξιας αναφοράς απ’ την τελετή, είναι η Katherine Heigl. Η οποία έκλεψε την παράσταση, για δύο πολύ σημαντικούς λόγους, που… βγάζουν μάτι.
Η 28χρονη ηθοποιός κρατά το δεύτερο ρόλο της Δρ. Izobel, ή “Izzie” στη σειρά Grey’s Anatomy, το mega-hit της περασμένης σαιζόν στην Αμερική, για ένα τσούρμο ειδικευόμενων γιατρών, με έρωτα, απογοητεύσεις, δράση, χιούμορ και ό, τι άλλο χρειάζεται μια γλυκανάλατη σειρά για να γίνει mega-hit στην Αμερική. Την οποία σειρά μπορεί να έχετε πετύχει και στο Alter, κάποια μεταμεσονύχτια ώρα του Σαββατοκύριακου. Γιατί το Alter ξέρει να αξιοποιεί τις σειρές του. Κανείς δεν ξεχνά άλλωστε, πώς χρησιμοποιεί εδώ και χρόνια το Sex and the City ως ναυαρχίδα του προγράμματος του, μαζεύοντας όλες τις κουκουβάγιες στους δέκτες τους.

Αλλά πίσω στο Grey’s Anatomy, που παρ’ ότι θεωρούταν φαβορί, έφυγε χωρίς κανένα βραβείο από την τελετή, στην οποία κυριάρχησε η πέμπτη σαιζόν του 24. Το αντιτρομοκρατικό δράμα --που πρέπει ν' αρχίσει να ξανακάνει headlines μιας κι ετοιμάζεται για ταινία-- μάζεψε πέντε βραβεία, συμπεριλαμβανομένων αυτών της καλύτερης δραματικής σειράς και του α’ ανδρικού ρόλου σε δραματική σειρά, για τον αειθαλή Jack Bauer – Kiefer Sutherland. Το Emmy καλύτερης β’ δραματικής ερμηνείας, πήγε στην Blythe Danner για τη δουλειά της στο Huff, σειρά που ακυρώθηκε μετά το τέλος της πρώτης σαιζόν. Κι έτσι η Katherine μας έμεινε με άδεια χέρια. Αν και έχω μερικές ιδέες πώς να τα γεμίσει...

Και ξαφνικά όλοι μιλάνε για μία ακόμη all-time-classic δυσλειτουργική αμερικανική οικογένεια. Και ξαφνικά όλοι είναι ενθουσιασμένοι από τα αποτελέσματα αυτής στο box office, αφού δεν ήταν τίποτα παραπάνω από μία ακόμη ταινία που ψάρεψαν οι εταιρίες διανομής στο Sundance. Και --όχι και τόσο-- ξαφνικά προτείνεται από τώρα για διάφορα Oscar. Και μπαίνει και στο Top 250 του IMDb.

Αυτή η θαυματουργά δυσλειτουργική οικογένεια που έχει ενθουσιάσει τον κόσμο, εμφανίζεται στην ταινία Little Miss Sunshine (2006), του άγνωστου ζεύγους Jonathan Dayton και Valerie Faris, και απλούστατα κάνει το αυτονόητο. Παρουσιάζει την all american οικογένεια μπάχαλo. Οι γονείς σε πλήρη διάσταση απόψεων (Greg Kinnear και Toni Collette), ο αδερφός gay με τάσεις αυτοκτονίας (Steve Carell), ο γιος (Paul Dano) επικοινωνεί μόνο γραπτά με τους γύρω του και ο παππούς στον κόσμο του (Alan Arkin). Όσο για την 7χρονη Olive (Abigail Breslin), ένα χαριτωμένα άσχημο κοριτσάκι της γενιάς των Dakota wannabes, έχει μόνο ένα πράγμα στο κεφάλι της. Να κερδίσει στον διαγωνισμό ομορφιάς Little Miss Sunshine. Αντιλαμβανόμενος το μπάχαλο ο πάτερ φαμίλιας παίρνει την δύσκολη απόφαση να μεταφέρει όλη την οικογένειά του στην California, ώστε να συμμετάσχει η μικρή στον διαγωνισμό. Και εκεί αρχίζει το road trip. Με δόσεις δράματος και essence από screwball.

Κάπου εκεί έκανε τις ΗΠΑ να γελάσουν. Και να βάλουν μπρος το word of mouth για να πάει καλά και στο box office. Σε limited άνοιγμα έβγαλε $350,000 σε 7 αίθουσες στα τέλη Ιούλη και μόλις άνοιξε πια σε όλη την χώρα δεν σταμάτησε να προσθέτει αίθουσες και εκατομμύρια στις τσέπες του ($23 εκ. μέχρι σήμερα). Και σιγά σιγά εκτός από εκατομμύρια μάζευε και ψιθύρους για Oscar. Άλλοι να λένε για Oscar nomination στον Arkin (που θα είναι και η τρίτη του μετά το '67 και το '69) και άλλοι για το πρωτότυπο σενάριο στον άγνωστο Arndt.

Για την ώρα βέβαια χειροπιαστό βραβείο πήρε το Office του Carell ("το sleeper hit της σεζόν στην Αμερική" σύμφωνα με τον cheaplog) στα χθεσινά Emmy.

Όπως στο Hollywood, έτσι και στα φεστιβαλικά, όταν μια ταινία γίνεται απρόσμενο hit, τα συστατικά της απομονώνονται και ξαναρίχνονται στην ψησταριά, με την ελπίδα να αναπαραχθεί η πετυχημένη γεύση. Βέβαια η καλή συνταγή είναι η μισή μόνο επιτυχία, και η άλλη μισή, είναι ο καλός ο μάγειρας.

Ο Eric Eason, τέσσερα χρόνια πριν, ήταν μια αποκάλυψη του φεστιβαλικού κυκλώματος. Το Manito (2002) του, μια ταινία των $24 χιλιάδων, με το ρεαλισμό και την σκληρή αστυνομική πλοκή της, μάζεψε βραβεία σε Atlanta, Avignon, Sundance και το prestigious αγαλματάκι πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη της Tribeca, μεταξύ άλλων, και τον έκανε καυτό όνομα του ανεξάρτητου αμερικάνικου. Φέτος ο ίδιος μάζεψε πιο ψημένο cast, και πήγαν όλοι μαζί στο Sau Paolo της Βραζιλίας, για να μεταφέρουν το ίδιο (Manito), στο City of God (2002). Και μετά έκαναν τη βόλτα τους στο κύκλωμα, αλλά δεν πολυεντυπωσίασαν κανέναν.

Tο trailer είναι ένα μικρό χάλι, και δεν καταλαβαίνει κανείς πολλά περισσότερα απ’ το ότι πρόκειται για μια ταινία με ναρκωτικά, γκόμενες, και μπόλικο πιστολίδι. Και η αφίσα που βγήκε μόλις χτες, και τους πήρε αρκετά να τη φτιάξουν γιατί προφανώς ψάχναν τρόπο να χωρέσουν όλον αυτόν τον τίτλο σ' ένα παλιοπερίστροφο, για κάτι τέτοιο προΐδεάζει. Στο ενδιάμεσο πάντως, οι δυο κεντρικές φυσιογνωμίες, ο Brendan Fraser και ο Scott Glenn, προσπαθούν να στήσουν το μεγάλο κόλπο που θα τους βοηθήσει να ξεφύγουν απ’ τις μίζερες ζωές τους στα κυκλώματα πορνείας και ναρκωτικών, και να πάνε κάπου με κλίμα που να δροσίζει κιόλας καμιά φορά. Όλα βέβαια εξαρτώνται απ’ τον Mos Def που φαίνεται να παίζει τον χαρακτήρα του απ’ το 16 Blocks (2006), αλλά με προφορά πιο έντονη. Στις άκρες των κάδρων εμφανίζονται και η Catalina Sandino Moreno που όλοι θυμόμαστε απ' τη Κεχαριτωμένη Μαρία (2004), και η Alice Braga που όλοι θυμόμαστε απ' τη Πόλη του Πάθους (2005), έστω κι αν κανείς μας δεν τις είδε. Και θα τις θυμόμαστε κι από αυτό το Ταξίδι το οποίο, βέβαια, επίσης μπορεί και να μην δούμε. Αν και μπορεί να το πετύχουμε σε κάνα φεστιβάλ.